Günümüzde Türkiye’de satılan araçlar arasında engellilere yönelik sunulan engelli araç alımında Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) muafiyetli araçların önemli bir yer tuttuğunu gözlemliyoruz. Bu muafiyetler, 2024 yılında engelli araç alımı için geçerli olan şartlarla birlikte ele alındığında, engellilere yönelik önemli avantajlar sunmaktadır.
Türkiye’de engelli raporu bulunan bireyler, ÖTV muafiyeti kapsamında araç satın alabilme imkanına sahiptirler. Bu indirimler, engellilerin yaşamlarını kolaylaştırmayı hedefleyerek %40 üzeri ve %90 üzeri engellilik durumlarına göre iki farklı kategoride uygulanmaktadır. %90 engelli raporuyla alınan araçlar, sadece engelli bireyin değil, aynı zamanda engelli kişinin yakınlarının da faydalanabileceği özel indirimleri içermektedir. Diğer taraftan, %40 engelli raporuyla alınan araçlar, engelli bireyin kendi kullanımına yönelik özel avantajlar sunan bir sınıflandırmaya tabi tutulmaktadır.
İçindekiler
%40 Engelli Raporuyla Engelli Araç Alımı Nedir?
%40 ve üzeri engellilik durumundan kaynaklı Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) indiriminden faydalanarak engelli araç alımı yapmayı planlayan bireylerin ilk adımı, engellilik durumlarını belirten bir rapor almak olmalıdır. Bu raporda, bireyin “özel engelli aracını” kullanmaya engel bir durumu olmadığı açıkça ifade edilmelidir. Aynı zamanda, bireyin kendi aracını kullanabilmesi için H sınıfı ehliyete sahip olması gerekmektedir. Birey, ehliyet almak üzere başvurduğunda, özel donanımlı bir engelli aracıyla sınava girmeli ve bu özel ehliyeti elde etmelidir.
%90’ın altında engeli bulunan sürücüler ise, araçlarında engellerine uygun özel donanımlar yaptırmak şartıyla ÖTV ödemeden engelli araç alımını gerçekleştirebilirler. Ancak bu özel aracın farklı kişiler tarafından kullanılması yasaktır.
Engelli kişiler, H sınıfı ehliyetleri ve %40 engelli raporları ile trafiğe çıkmak için herhangi bir engellerinin olmadığını belirterek, galerilerden ÖTV’siz araçlarını temin edebilirler. Engelli Emeklilik Hesaplama Robotu
%90 Engelli Raporuyla Engelli Araç Alımı Nedir?
%90 ve üzeri engellilik durumuna sahip bireylerin engelli raporlarında, ‘özel engelli aracını’ kullanmaya engel bir durumlarının olmadığı belirtiliyorsa, bu bireyler özel araçlarını rahatlıkla kullanabilirler. Bu kişiler, %40 ve üzeri engellilik durumuna sahip bireyler gibi H sınıfı ehliyete sahip olmalı ve galerilerden Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) ödemeden engelli araç alımı yapabilirler. Ancak, bireyin engel durumu araç kullanmasına izin vermiyorsa, bu durumda birinci dereceden üçüncü dereceye kadar olan yakınları, ÖTV muafiyetinden yararlanarak araç satın alabilirler. Araç satın alma işlemi sırasında, aracı kullanacak kişinin de bulunması gerekmektedir.
Bu düzenleme, %90 ve üzeri engelli bireylerin, engel durumlarına bağlı olarak özel araç kullanımı konusunda haklarını korurken, aynı zamanda yakınlarına da bu avantajı sağlamaktadır.
H Sınıfı Ehliyet Nasıl Alınır?
H sınıfı, yalnızca engelli sürücülerin talep edebileceği bir ehliyet kategorisidir ve bu sınıf, hem otomobil hem de motosiklet kullanacak engelli sürücüler için geçerlidir. Sürücü belgesine sahip olmak isteyen engelli bireyler, başlangıçta engellilik durumlarını gösteren bir sağlık raporu almalıdır. Bu rapor, bireyin ehliyet almasında herhangi bir engel olmadığını açıkça belirtmelidir. Diğer sürücü adaylarıyla aynı süreçte aynı sınavlara tabi tutulan engelli bireyler, yazılı sınavı başarıyla geçtikten sonra özel araçlarıyla direksiyon sınavına girebilirler.
Sürücü belgesine sahip ancak sonradan kaza sonucu engel oluşan bireyler ise yazılı sınava tabi olmadan, özel donanımlı bir araçla direksiyon sınavına katılarak H sınıfı ehliyetlerini alabilirler. Bu düzenleme, mevcut sürücülerin yaşamlarındaki değişikliklere uyum sağlamalarına ve güvenli bir şekilde trafiğe devam etmelerine olanak tanımaktadır. Detaylı bilgi için H Sınıfı Sürücü Belgesi Nasıl Alınır? adlı yazımızı okumalısınız.
Engelli Birey, Farklı Araçlar Kullanabilir Mi?
H sınıfı ehliyete sahip olan engelli sürücülerin ticari araç kullanma yetkisi bulunmamaktadır. Ancak, engelli bireyin kullanacağı aracın belirli özelliklere sahip olması gerekmektedir, ki bu özellikler sağlık raporunda detaylı bir şekilde belirtilmiştir. Örneğin, sağlık raporunda yer alan ifadeler arasında özel tertibatlı araç, sadece otomatik vitesli araç, elden kumandalı araç gibi spesifik açıklamalar bulunuyorsa, sürücü bu özellikleri dikkate almak durumundadır. Başka bir deyişle, sağlık raporunda ‘sadece özel tertibatlı araç kullanabilir’ ifadesi yer alıyorsa, bu sürücü otomatik vitesli araç kullanamaz veya sadece otomatik vites kullanabileceği belirtilmişse, manuel araçla trafiğe çıkamaz.
Trafik Sigortası ve Kasko İşlemleri Nasıl Olur?
Engelli bireyler, trafiğe çıkmadan önce diğer sürücüler gibi gerekli trafik sigortası ve kasko işlemlerini gerçekleştirmelidir. Trafik sigortası, araç sahibinin kusurlu olduğu bir trafik kazasında karşı araçta meydana gelen zararları teminat altına alarak güvenliği sağlar. Aksi durumda, karşı aracın hasarları, araçtaki yolcuların tedavi giderleri ve tazminat ödemeleri kusurlu araç sahibinin maddi yükümlülüğü altında kalır. Engelli sürücü, kendi aracında meydana gelen hasarları ve araçtaki kişilerin tedavi masraflarını kasko sigortası ile teminat altına alabilir.
Sonuç
Türkiye’de engelli bireyler için sunulan Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) muafiyetleri, engelli araç alım süreçlerinde önemli avantajlar sağlamaktadır. %40 ve üzeri engellilik durumlarına göre uygulanan bu muafiyetler, engellilerin kendi araçlarına sahip olmalarını desteklerken, %90 ve üzeri engellilik durumunda olan bireylerin yakınlarının da bu avantajdan yararlanmasına olanak tanımaktadır.
Engelli araç alımında dikkate almaları gereken bir diğer önemli faktör ise H sınıfı ehliyettir. Ehliyet almak isteyen engelli sürücülerin öncelikle engellilik durumunu gösteren bir sağlık raporu alması ve gerekli sınavları geçmesi gerekmektedir. Bu süreç, engelli sürücülerin trafiğe uygunluğunu belirlerken, özel donanımlı araçlarla yapılan sınavlar da sürücülerin ihtiyaçlarına uygunluğu değerlendirir.
Ayrıca, H sınıfı ehliyete sahip engelli sürücülerin ticari araç kullanma yetkisi bulunmamakla birlikte, kullanacakları aracın sağlık raporundaki özelliklere uygun olması gerekmektedir. Trafik sigortası ve kasko gibi güvenlik önlemlerini almak da engelli sürücülerin trafiğe çıkmadan önce dikkate almaları gereken unsurlar arasında yer almaktadır.
Sonuç olarak, Türkiye’de engelli bireylerin araç sahibi olmalarını destekleyen düzenlemeler, yaşamlarını kolaylaştırırken, güvenli ve uyumlu bir trafik deneyimi yaşamalarına olanak tanımaktadır. Soru ve fikirlerinizi yorum bölümünden yazabilirsiniz.
